راه محافظت از نعمت ولایت
بسم الله الرحمن الرحیم
خدا را شاکریم بخاطر همه ی نعماتش، بخصوص نعمت عظیم محبت و ولایت اهلبیت_علیهمالسلام_که خدا ما را لایق دانست و سر سفرهی ایشان قرار داد.
ایمان را محبوب قلوب ما قرار داد و کفر را مبغوض. علم را به عنوان یک نشانه به ما سپرد و ائمه_علیهمالسلام_را به ما معرفی کرد و ما را با کلام و مَعارف ایشان آشنا نمود.
راه محافظت از نعمت ولایت:
این نعمات به سادگی به کسی ارزانی نمیشود و شکر عظیمی را میطلبد. باید این نعمتها را حفظ کرد و راه محافظت آنها این است که غصهی نعمات کوچک را نخوریم و باعث نشویم خداوند در ازای سلب نعمت ولایت، آن را به ما بدهد. خداوند چنین غصهای را به عنوان کممعرفتی تلقی میکند و لذا آن نعمت ناچیز را به ما میدهد، اما این نعمت عظیم ولایت را از ما میگیرد.
برای کسب بهرهی بیشتر از آن ذوات مقدسه و تحصیل قربالیالله، یکی از امور مورد تأکید در روایات، نماز شب است. در روایت دارد کسی که نماز شب نمیخواند، از ما نیست. خدای متعال برای مؤمن نماز شب را قرار داد تا بواسطهی آن نعمتهای بزرگ را به او عنایت کند. قرآن کریم میفرماید:
(وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً)
و پاسى از شب را زنده بدار، تا براى تو نافلهاى باشد، اميد كه پروردگارت تو را به مقام محمود برساند. (اسراء/۷۹).
امام صادق_علیهالسلام_میفرمایند: خداوند بر پیامبر_صلیاللهعلیهوآله_نماز شب را واجب کرد تا ما آن را به عنوان مستحب بپذیریم.
امام حسن عسکری_علیهالسلام_فرمودهاند:
(إِنَّ الْوُصُولَ إِلَى اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ سَفَرٌ- لَا يُدْرَكُ إِلَّا بِامْتِطَاء اللَّيْلِ)؛
تقرب به پروردگار سفری است که تنها با بیدار شدن هنگام شب و خواندن نماز میسر است. (بحارالأنوار ج۷۵/ص۳۸۰).
رسول اکرم_صلیاللهعلیهوآله_میفرمایند:
(مَا زَالَ جَبْرَئِيلُ يُوصِينِي بِقِيَامِ اللَّيْلِ حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّ خِيَارَ أُمَّتِي لَنْ يَنَامُوا)؛
جبرائیل بهقدری در خصوص نماز شب به من سفارش کرد که گمان کردم قرار است مؤمنان شبها نخوابند و عبادت کنند. (وسائلالشيعة/ج۸/ص۱۵۴)
اشراف امت پیامبر_صلیاللهعلیهوآله_:
همچنین از ایشان روایت شده است:
(أَشْرَافُ أُمَّتِي حَمَلَةُ الْقُرْآنِ وَ أَصْحَابُ اللَّيْل)؛ بزرگان امت من و کسانی که خدا به آنها آقایی میدهد دو گروه هستند: کسانی که قرآن زیاد میخوانند و کسانی که شبها بیدار میشوند و نماز میخوانند. (منلايحضرهالفقيه/ج۴/ص۳۹۹)
امام صادق_علیهالسلام_در حدیثی میفرمایند: (لَا تَدَعْ قِيَامَ اللَّيْلِ فَإِنَّ الْمَغْبُونَ مَنْ حُرِمَ قِيَامَ اللَّيْل)؛
شبزندهداری و نماز شب را ترک نکن؛ همانا خسارتزده کسی است که از آن محروم شود.
(علل الشرائع/ج۲/ص۳۶۳)
و در روایت دیگری حضرت فرمود حداقل به اندازهی دو رکعت، نماز شب بخوانید.
زنی به امام صادق_علیهالسلام_عرض کرد که شوهرم مرا دوست ندارد، چه کنم؟ حضرت فرمود: نماز شب بخوان. آن زن بعد از مدتی دوباره خدمت امام_علیهالسلام_رسید و عرض کرد: شوهر من هیچ کسی را به اندازهی من دوست ندارد و از حضرت تشکر کرد.
نماز شب برای مؤمن هشت فایده دارد که یکی از آنها مقبولیت و محبوبیت نزد دیگران است.
عظمت نماز شب:
امام صادق_علیهالسلام_فرمودند:
(ما مِنْ عَمَلٍ حَسَن يَعْمَلُهُ العَبْدُ إلّا وَ لَهُ ثَوابٌ فِی القُرْآن، إلّا صَلاةُ الليْل، فَإنَّ الله لَمْ يُبَيِّنْ ثَوابَها لِعَظْمِ خَطَرِها عِنْدَهُ، فقال: تَتَجافىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ، فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزاءً بِما كانُوا يَعْمَلُونَ)؛
هیچ عمل خیری را بنده انجام نمیدهد مگر اینکه ثوابش در قرآن بیان شده است؛ بجز نماز شب. سپس حضرت این آیات را قرائت فرمودند: پهلوهايشان از خوابگاهها جدا مىگردد و پروردگارشان را از روى بيم و طمع میخوانند، و از آنچه روزيشان دادهايم انفاق مىكنند، هيچ كس نمیداند چه چيز از آنچه روشنیبخش ديدگان است به پاداش آنچه انجام میدادند براى آنان پنهان شده است. (البرهانفیتفسيرالقرآن/ج۴/ص۳۹۴).
از امیرالمؤمنین_علیهالسلام_نقل شده است:
(قِيَامُ اللَّيْلِ مَصَحَّةٌ لِلْبَدَنِ وَ رِضَى الرَّبِّ وَ تَمَسُّكٌ بِأَخْلَاقِ النَّبِيِّينَ وَ تَعَرُّضٌ لِلرَّحْمَةِ)؛
شبزندهداری بدن باعث سلامتی بدن و رضایت خداوند است و تمسک به اخلاق انبیاء_علیهمالسلام_و قرار گرفتن در معرض رحمت الهی میباشد. (المحاسن/ج۱/ص۵۳).
یکی از توجیهات پزشکی مطلب فوق این است که هنگام خواب، خون به تدریج غلیظ میشود؛ لذا اکثر سکتهها در آخر شب و نزدیک صبح رخ میدهد. خون در ابتدای شب رقیق است؛ اما بهخاطر خواب و عدم تحرک، خون غلیظ میشود. کسانی که هنگام سحر بیدار میشوند، از غلظت خونشان کاسته میشود. این یکی از منافعی است که برای تهجد و نماز شب کشف شده است.
رسیدن به مقامات با نماز شب:
(رَحِمَ اللَّهُ رَجُلا قَامَ مِنَ اللَّيْلِ فَصَلَّى وَأَيْقَظَ امْرَأَتَهُ، فَإِنْ أَبَتْ نَضَحَ فِي وَجْهِهَا الْمَاءَ، رَحِمَ اللَّهُ امْرَأَةً قَامَتْ مِنَ اللَّيْلِ وَصَلَّتْ وَأَيْقَظَتْ زَوْجَهَا، فَإِنْ أَبَى نَضَحَتْ فِي وَجْهِهِ الْمَاءَ)؛
خدا رحمت کند، مردی را که شب از خواب برخیزد و نماز شب بخواند و همسرش را نیز برای آن بیدار کند، و اگر بیدار نشد به صورت وی آب بپاشد و او را بیدار کند و همچنین خدا بیامرزد زنی که در شب برخیزد و نماز شب بخواند و شوهرش را نیز بدین عمل وادار کند و اگر از جای برنخواست آب به صورتش بپاشد، تا او را بیدار کند. (میزانالحکمه/ج۵/ص۴۱۸).
ما دربارهی نماز واجب، توصیهای برای بیدار کردن همسر نداریم، اما فایدهی نماز شب بقدری مهم است که توصیه شده است همسرتان را هم برای انجام آن بیدار کنید.
رسیدن به مقاماتی که در روایات آمده است؛ مانند داشتن چشم برزخی، مصاحبت با امام زمان_عجلاللهتعالیفرجهالشریف_، در خواب دیدن اولیاء و …، جز از طریق نماز شب ممکن نیست.
وصلیاللهعلیمحمدوآله.