فراز14-12
فراز 14-12
«وَ لَوْ كَافَأْتَ الْمُطِيعَ عَلَى مَا أَنْتَ تَوَلَّيْتَهُ لَأَوْشَكَ أَنْ يَفْقِدَ ثَوَابَكَ، وَ أَنْ تَزُولَ عَنْهُ نِعْمَتُكَ، وَ لَكِنَّكَ بِكَرَمِكَ جَازَيْتَهُ عَلَى الْمُدَّةِ الْقَصِيرَةِ الْفَانِيَةِ بِالْمُدَّةِ الطَّوِيلَةِ الْخَالِدَةِ، وَ عَلَى الْغَايَةِ الْقَرِيبَةِ الزَّائِلَةِ بِالْغَايَةِ الْمَدِيدَةِ الْبَاقِيَةِ.» ( ۱۲ )
«اگر مطیع را بر کاری که تو او را بر آن گمارده‌ای پاداش می‌دادی ترس آن بود که از پاداش تو محروم شود، یا نعمتت از او زایل گردد، اما تو با بزرگواریت زمان کوتاه و از دست رفتنی را به مدتی بلند و همیشگی و زمان نزدیک و گذرا با مدت طولانی و ماندنی جزا دادی.»
( وَ لَوْ كَافَأْتَ الْمُطِيعَ عَلَى مَا أَنْتَ تَوَلَّيْتَهُ لَأَوْشَكَ أَنْ يَفْقِدَ ثَوَابَكَ؛ )：
اگر بنا بود هر کسی اطاعت تو را بر اساس وظیفه‌ای که به او محول کرده‌ای, انجام دهد، ترس آن بود که از پاداش تو محروم شود. زیرا اگر کسی را مأمور به انجام کاری بکنند و وظیفه او بشود, دیگر توقع ثواب نخواهد داشت. اما خدا این کار را نکرد و برای همان عمل واجب هم ثواب منظور کرد. حتی فرد برای نماز و حج استیجاری که پول آن را گرفته است, نه دهم ثوابش را می‌برد.
( وَ لَكِنَّكَ بِكَرَمِكَ جَازَيْتَهُ عَلَى الْمُدَّةِ الْقَصِيرَةِ الْفَانِيَةِ بِالْمُدَّةِ الطَّوِيلَةِ الْخَالِدَةِ،؛ )：
مومن در این دنیا پنجاه سال عبادت می‌کند اما یک ثواب طولانی در بهشت نصیبش می‌شود.
«ثُمَّ لَمْ تَسُمْهُ الْقِصَاصَ فِيمَا أَكَلَ مِنْ رِزْقِكَ الَّذِي يَقْوَى بِهِ عَلَى طَاعَتِكَ، وَ لَمْ تَحْمِلْهُ عَلَى الْمُنَاقَشَاتِ فِي الْآلَاتِ الَّتِي تَسَبَّبَ بِاسْتِعْمَالِهَا إِلَى مَغْفِرَتِكَ، وَ لَوْ فَعَلْتَ ذَلِكَ بِهِ لَذَهَبَ بِجَمِيعِ مَا كَدَحَ لَهُ وَ جُمْلَةِ مَا سَعَى فِيهِ جَزَاءً لِلصُّغْرَى مِنْ أَيَادِيكَ وَ مِنَنِكَ، وَ لَبَقِيَ رَهِيناً بَيْنَ يَدَيْكَ بِسَائِرِ نِعَمِكَ، فَمَتَى كَانَ يَسْتَحِقُّ شَيْئاً مِنْ ثَوَابِكَ لَا! مَتَى!» ( ۱۳ )
«آن‌گاه در مقابل روزی که از خوان نعمتت خورده و با آن بر طاعت تو نیرومند گشته، با او معامله‌ی پایاپای نکردی و در حسابرسی ابزاری که با آن به آمرزش تو دست می‌یابد بر او سخت نگرفتی، و اگر با مطیع خود چنین معامله‌ای می‌کردی حاصل همه‌ی رنج‌ها و تلاش‌های او در برابر کوچک‌ترین نعمت‌ها و بخشش‌هایت از میان می‌رفت و او در مقابل سایر نعمت‌های تو در پیشگاهت گروگان می‌ماند، پس چه وقت مستحق اندکی از ثواب تو می‌گشت؟ نه، هیچ وقت!»
خداوند نعمت‌هایی را که به ما داد, در قبال طاعات ما فرض نکرد؛ حتی مثقالی هم با ما حساب نکرد. همین که ما اهل ایمان باشیم, مشمول دعای امام زمان-عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف- شده‌ایم و نعمت‌هایی دارد به حساب ما ریخته می‌شود که خبر نداریم.
مثلا خدا بخاطر یک زایمان, تمام گناهان مادر را می‌بخشد. حتی وقتی بچه سقط می‌شود, در مقابلش می‌فرماید انی اباهی بکم … ؛ این چه حسابرسی‌ای است!؟
امیرالمومنین-علیه‌السلام- فرمود این فرد مسیحی که از کار افتاده شده، خرجی‌اش را از بیت‌المال بدهید. این رفتار حضرت را می‌توانیم به عنوان یک عام کلی در نظر بگیریم و بر اساس آن در موارد دیگر حکم کنیم.
«هَذَا- يَا إِلَهِي- حَالُ مَنْ أَطَاعَكَ، وَ سَبِيلُ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ، فَأَمَّا الْعَاصِي أَمْرَكَ وَ الْمُوَاقِعُ نَهْيَكَ فَلَمْ تُعَاجِلْهُ بِنَقِمَتِكَ لِكَيْ يَسْتَبْدِلَ بِحَالِهِ فِي مَعْصِيَتِكَ حَالَ الْإِنَابَةِ إِلَى طَاعَتِكَ، وَ لَقَدْ كَانَ يَسْتَحِقُّ فِي أَوَّلِ مَا هَمَّ بِعِصْيَانِكَ كُلَّ مَا أَعْدَدْتَ لِجَمِيعِ خَلْقِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ.» ( ۱۴ )
«ای خدای من این‌گونه است موقعیت کسی که تو را اطاعت کرده و وضعیت کسی که تو را عبادت نموده، اما آن‌که از تو نافرمانی کرده و حرام تو را مرتکب شده و تو در انتقام گرفتن از او شتاب نکردی تا شاید حال توبه و بازگشت به طاعت تو را جایگزین حال معصیت تو کند، با آن‌که او در نخستین مرتبه که آهنگ مخالفت با فرمان تو را کرد، مستحق تمام کیفرهایی که برای تمام بندگانت فراهم نموده‌ای گردید.»