نشریه ی غدیریه-بیانات استاد الهی

شوق عبادت

سوال: برای زیاد شدن شوق به عبادت در وجودمان چه کنیم؟

پاسخ: طبق روایات، عامل اصلی کم شدن میل به عبادت -که شاید منشأ عوامل دیگر هم باشد– میل به دنیاست. هر اندازه که توجه و عُلقِه‌ی ما به دنیا بیش‌تر شود، شیرینی عبادت در نظرمان کم‌تر می‌شود. خداوند بین این دو توازنی برقرار ساخته است. مثلا وقتی به زیارت عتبات یا مشهد مشرف می‌شوید، همین دوری موقتی شما از خانه و سایر تعلقات‌تان باعث می‌شود لذت عبادت را بیش‌تر بفهمید.

«حُبُ‏ الدُّنْيَا رَأْسُ‏ كُلِ‏ خَطِيئَةٍ» (كافی/ج ‏2/ص131)؛ اگر حب دنیا در وجود انسان غلیان یابد، معنویات افت می‌کند. لذا خداوند دنیا را در مقابل آخرت قرار داده است؛ اما ما دنیا را در کنار آخرت می‌بینیم و به اصطلاح  هم خدا را می‌خواهیم و هم خرما را. آیا نمی‌بینید افرادی که  دارای مقامات معنوی و زهد هستند انزوا و دوری از دنیا را اختیار کرده‌اند و نام و نشانی ندارند؟ نمی‌شود که شما فرد معروفی باشید و همه شما را بشناسند و به شما توجه داشته باشند، در عین حال، مورد عنایت خدا و ملائکه هم باشید. انبیاء این‌طور نبوده‌اند.

لذت عبادت با داشتن تعلقات دنیایی سازگار نیست و ما باید بین دنیا و آخرت یکی را انتخاب کنیم. البته طبق روایات اگر دنبال آخرت باشیم، دنیای‌مان هم تامین می‌شود، اما اگر تمام توان‌مان را صرف دنیا کنیم، مسلّماً از آخرت باز می‌مانیم. انسان خودش متوجه می‌شود که آیا فقط دنبال  دنیاست یا نه. یکی از علائمش این است که نماز در زندگی او  امری فرعی می‌شود؛ یعنی نماز او بدون خضوع، خشوع، وضوی خوب و بکاء است. وقتی سلامِ آخر نماز را می‌دهد، در واقع با تمام افکار دنیایی که در حین نماز به آن‌ها مشغول بوده است، خداحافظی می‌کند. آقایی می‌گفت ما چیزهایی را که گم کرده بودیم، در هنگام نماز خواندن پیدا می‌کردیم؛ زیرا در نماز حواس‌مان جمع بود؛ نماز نوری دارد که با آن، اشیاءِ گم شده پیدا می‌شود. انسان در وجودش حس می‌کند که وقتی علاقه‌اش به دنیا بیش‌تر می‌شود، میلش به آخرت کاهش می‌یابد.

کم‌ترین مقداری که  انسان می‌تواند به وسیله‌ی آن رابطه‌اش را با آخرت حفظ کند، این است که روزانه یک جزء قرآن قرائت کند، نمازهایش را در اول وقت به‌جا آورد و پانصد صلوات بفرستد. اگر کسی این سه کار را انجام دهد، نوعی ارتباط با آخرت در وجودش باقی می‌ماند.