شناخت استاد
سوال: توصیه شده از علمای ربّانی که از علوم اهل بیت(علیهم السلام) بهرهمند هستند، کسب معرفت کنید. ما که با علوم اهل بیت(علیهم السلام) آشنا نیستیم، چگونه بفهمیم که یک عالم، معارف ایشان را به ما میآموزد یا غیر آن را؟
پاسخ: برای داشتن تشخیص درست در این مورد باید دو ملاک را رعایت کنید: اول، حرفش خلاف شرع نباشد؛ دوم، اینکه کلامش خلاف عقل نباشد. در این صورت، عالم ربانی خواهد بود. خلاف شرع بودن یا نبودن کلام وی را با توجه به اطلاعاتی که از شرع و احکام شرعی دارید میتوانید تشخیص دهید. اما علامت خلاف عقل بودن سخن و توصیه عالم آن است که باعث شود به مشقت بیفتید. مثل اینکه به شما بگوید زنت را طلاق بده یا زندگیات را بفروش و بیا در قم اقامت کن. من میبینم که با انجام این کار به مشقت میافتم و لذا این توصیه، خلاف عقل است. پس اگر سخنی خلاف عقل و یا شرع باشد، حرف اهل بیت(علیهم السلام) نیست.
یک خانمی با پسرش به من مراجعه کرد و گفت که شوهر من به همراه استادش دائما مشغول کار خیر و رسیدگی به امور مردم هستند. این درست نیست و کسی هم که چنین توصیهای دارد اشتباه میکند. خداوند میفرماید: «قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْليكُمْ ناراً» (تحریم: 6)
یعنی اول مواظب زن و فرزندانتان باشید؛ اگر پول اضافهای دارید اول به آنها بدهید. حضرت فرمود در خانه بریز و بپاش داشته باشید و این اسراف نیست. حضرت فرمود اگر صد هزار درهم برای سفرهای خرج کردید که یک مومن بر سر آن بنشیند، اسراف محسوب نمیشود. این روایت در زمانی فرموده شده که حتی ده درهم خرج کردن هم برای یک سفره زیاد بوده است.