امتحان الهی یا حاصل اعمال من؟!
سوال: پرسیدند که من همیشه به آنچه خدا برایم مقدر میکرد خوشبین بودم، چه خوشی، چه ناخوشی و میگفتم خدا رقم زده و خیر است، اما یک کسی حرفی به من زد که این ذهن من را خراب کرد و آن هم این است که بلاهایی که دارد میآید اینطور نیست که خدا خواسته و خیر است، خودمان گناه کردیم، خرابکاری کردیم و این اعتقاد مرا بهم ریخته است.
جواب: بله همین است، «بما کسبت» است، خدا جز به خیر ما را امتحان نمیکند، خدایی که امیرالمومنین-علیهالسلام- را امتحان میکند، ما اصلا قابلیت امتحان نداریم، چون من وظیفه خودم را انجام نمیدهم، من باید راست بگویم، نمیگویم؛ من باید غیبت نکنم، غیبت میکنم، مواظب حرف زدنم نیستم، آن وقت خدا میآید مرا امتحان میکند؟! چه امتحانی؟! «بما کسبت» است، اعمال من باعث بلا است، بد حرف میزنم، بد رفتار میکنم، بلای اینجوری است! خدا را اینطور تصور نکن که اختیار را از تو گرفته، شریک هم در عملت قرار نده که بگویی نصفش مال خداست، نصفش مال من است، نه! خدا این امر را به شما واگذار کرده است. همینطور که شما غذا میخوری، خودت هستی، خدا نیست، حالا شما بیایی بگویی خدا دارد غذا میخورد؛ من ظاهرا دارم غذا میخورم، نه! اختیار داده، همان خدایی که همهی امور دستش است، اختیار هم دستش است، به من اختیار داده، گفته این کار را میتوانی بکنی «انا هدیناه السبیل اما شاکرا و اما کفورا» با اختیار است که درجه میدهند به افراد. آنکه اختیار ندارد که درجه ندارد، پس «بما کسبت» است، ولی حالا در این «بما کسبت» خدا دخالت ندارد؟ چرا. خداست که دارد تقدیر میکند، خداست که دارد جمع و تفریق میکند، خداست که دارد اندازهگیری میکند، خداست که قدرت بر معصیت به تو داده، خداست که قدرت بر ثواب به تو داده، بله، اینها هم درونش هست.