qadiriye.ir

نشریه ی غدیریه-بیانات استاد الهی

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم ۹۲/۸/۷(نهج‌البلاغه/حکمت۴۳۷ و ۱۷۲)شاگرد:«وَ سُئِلَ-عليه‌السلام- أَيُّهُمَا أَفْضَلُ، الْعَدْلُ أَوِ الْجُودُ؟ فَقَالَ-عليه‌السلام-: الْعَدْلُ يَضَعُ الْأُمُورَ مَوَاضِعَهَا، وَ الْجُودُ يُخْرِجُهَا مِنْ جِهَتِهَا؛ وَ الْعَدْلُ سَائِسٌ عَامٌّ، وَ الْجُودُ عَارِضٌ خَاصٌّ؛ فَالْعَدْلُ أَشْرَفُهُمَا وَ أَفْضَلُهُمَا.»«از امام پرسيدند عدل يا بخشش، كدام يك برتر است، فرمود: عدالت! هر چيزى را در جاى خود مى‌نهد، در حالى‌كه بخشش آن را از جاى خود خارج مى‌سازد.عدالت تدبير عمومى مردم است، در حالى كه بخشش گروه خاصّى را شامل است، پس عدالت شريف‌تر و برتر است.» مرحوم فیض فرمودند، این‌که جود، امور رو از جایگاه خود بیرون می‌بره، معنیش اینه که چون جود زیاده بر استحقاق می‌باشد، این باعث می‌شه که امور از مواضعش بیرون بیاد.استاد:نه این نیست. جود، بالاتر از عدل است. هیچ شکی در اون نیست. الان خدا داره با جودش با ما رفتار می‌کنه. مگه نمی‌گه «و اُسئل‌الله من فضله»، یعنی ما عدل خدا رو پشت سر می‌گذاریم. مگه نمی‌گیم؟! پس بیاییم بگیم خوبه خدا بگرده به عدلش، چون جودش داره خراب می‌کنه. شاگرد: نا مفهوم است. استاد: نه! جود مطلوب ذاتی است، اصلا تو مقایسه نیست. قطعا بالاتر است. اینه که ما می‌خوایم انجام بدیم. ما اشکال داریم. من می‌خوام جود به خرج بدم، می‌گه شما بهتره همون وظیفه‌ی خودت رو انجام بدی، یعنی عدلت رو انجام بدی، خب! من می‌خوام جود انجام بدم، اون عدل رو خرابش می‌کنم. اما خدا نه! خدا دستش پره، اصلا زیادی هم داره. هزار تا داره، این‌ها هم ده نفر هستند. به همه‌ی این‌ها زیادی می‌ده. اما من نه! من نُه تا دارم، به یکی دو تا می‌دم، اون‌ها هم ده نفرند، یا ده تا دارم برای ده نفر. جودم این طوریه! به یه نفر سه تا می‌دم، سه نفر می‌مونن. پس این برای ماست! ما اگه در جود رفتیم، خرابش می‌کنیم، چرا؟ چون عدل رو اول به هم می‌زنیم. الان قانون راهنمایی و رانندگی رو نگاه کنید! همین قوانین دست و پا شکسته و نیم‌بند، عدله! قانون بشری هم هست. اگه همه رعایت کنند، یه چیزی به اون ضعیفه هم می‌رسه.شاگرد:در دعا داریم که خداوند متعال با عدلش با ما برخورد می‌کنه.استاد:بله همین رو عرض کردم. پس معنا نسبت به ماست. اونی که می‌خواد عامل باشه. ما نقص داریم. برای ما عدل بهتر است. شما در جود نرو! از خونه‌ برمی‌داره و می‌بره برای رفقاش خرج می‌کنه. نه، شما چنین وظیفه‌ای نداری، شما وظیفه‌ات عدله! خانه‌ات رو اداره کن، سهم او رو هم بهش بده. شما نمی‌خواد بگی که حالا رفقای من، اون‌ها هم بالاخره نامردیه و باید یه وقتی براشون بزارم. نه! نمی‌خواد، ما اصلا وقت نداریم. ما اصلا برای کسی وقت نداریم. الان ببین امام زمان-علیه‌السلام- وقت نداره، رفته! می‌تونست بیاد و همه‌ی کارها رو هم انجام بده. الان شما در امور پروردگار نگاه کن، چه‌قدر دارن می‌گن خدایا باران بده، اما نمی‌فرسته. پس جود، اون کسی که هم حکمتش رو داره، هم توانایی اون رو داره، به نسبت ما، از ما، عدل می‌خوان. اگه ما عدل انجام بدیم، به ما می‌گن آفرین! در جود، ممکنه خراب‌کاری کنیم، اون آفرین رو هم از دست بدیم.اون نیم بندِ قانون عمومی، به هر نفر دو مثقال رو می‌دن. الان شما می‌گید عدالت اینه که برق شهر رو بین همه تقسیم کنیم. اون ضعیفه که پول نداره، بره به اون آقا پول بده و بگه ۲۴ ساعت، برق من و بگذارید باشه، لا اقل این دو مثقاله به اینم می‌رسه، چون به عدالت تقسیم بندی کرده. نمی‌گه چون او پول بیشتر داره بیشتر به او بدیم. اگه این کار رو نمی‌کردیم و به جود بود، به اون باید بیشتر می‌دادیم، چون او بیشتر خرج کرده بود و این دیگه دستش خالی می‌شد.شاگرد: «فَالْعَدْلُ أَشْرَفُهُمَا وَ أَفْضَلُهُمَا.»پس عدل نسبت به جود هم شرافت داره هم افضله.استاد: البته به نسبت ما! و الا ما وقتی به پروردگار می‌رسیم و می‌گیم جواده، داریم یه چیز بالاتر رو می‌گیم.